niedziela, 21 marca 2021

Światowy Dzień Poezji - poeci związani z Poznaniem. Emilia Waśniowska.

 Światowy Dzień Poezji – to święto obchodzone corocznie 21 marca, ustanowione przez UNESCO jesienią 1999 roku. Główne uroczystości tego święta odbywają się w Paryżu. W tym dniu promuje się czytanie, pisanie, publikowanie i nauczanie poezji na całym świecie.

       Dzień Poezji był kiedyś obchodzony 5 października. W drugiej połowie XX w  społeczność światowa zaczęła go obchodzić 15 października, w dniu urodzin Wergiliusza, wybitnego poety starożytnego Rzymu. Tradycja obchodów tego święta w październiku utrzymuje się w wielu krajach, czasem w innym dniu lub w listopadzie.

Poznań jest miastem, w którym urodziło się, wychowało, mieszkało i tworzyło wielu znanych polskich poetów. Warto by było coś o nich wiedzieć i o nich pamiętać. 

Może kiedyś na ulicy, bądź w sklepie otarliście się o prawdziwego poetę i nawet o tym nie wiedzieliście? Może czytając wiersze w swoich podręcznikach, albo w innych poetyckich  tomikach napotkaliście wiersze autorów, którzy, tak jak Wy, uwielbiali, albo nadal uwielbiają chodzić na spacery po poznańskim Starym Rynku, po parku Sołackim, albo ogrodach zoologicznych.

Najstarszym znanym poetą związanym z Poznaniem był Klemens Janicki - polski poeta piszący w języku łacińskim, humanista okresu Odrodzenia, wykształcony w poznańskiej Akademii Lubrańskiego. Pomnik upamiętniający  tego poetę stoi od 1915 na skrzyżowaniu ulic 23 Lutego i ulicy Masztalarskiej.
     W okresie Romantyzmu tworzył w Poznaniu Ryszard Wincenty Berwiński, członek Towarzystwa Literacko-Słowiańskiego we Wrocławiu, folklorysta i uczestnik Wiosny Ludów.

W naszym mieście tworzyli również: Roman Brandstaetter, Bogusława Latawiec, Eugeniusz Sterna- Wachowiak,  Wincenty Różański, Andrzej Babiński, Józef Ratajczak,  Emilia Waśniowska i wiele innych poetów i poetek.
Dziś chciałam przybliżyć postać Emilii Waśniowskiej, której to poświęciłam cykl zajęć dla uczniów klas I - III.

Emilia Waśniowska urodziła się 20.09.1954 w Poznaniu, zmarła 26.11.2005 
W 1973 ukończyła II Liceum Ogólnokształcące im. Heleny Modrzejewskiej, a w 1977 filologię polską na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Swoją lirykę publikowała na łamach "Tygodnika Powszechnego", "Tygodnika Kulturalnego"i  " Życia Literackiego". Zadebiutowała arkuszem poetyckim "Przychylić ziemi" .
Pracowała w poznańskim Pałacu Kultury (obecnie CK Zamek), w Ogólnopolskim Ośrodku Sztuki dla Dzieci i Młodzieży, w Liceum Sióstr Urszulanek i w różnych szkołach podstawowych. Od 1992 była dyrektorem szkoły Podstawowej nr 34 na os. B.Śmiałego. Przez kilka lat, jako "Radiowa Sowa" prowadziła audycję dla dzieci w Radiu Merkury Poznań
W Szkole 34 prowadziła oryginalne akcje popularyzujące czytelnictwo i rozwijające zainteresowanie książką, zachęcające dzieci i młodzież do samodzielnych prób twórczych. Dzięki niej osiedlowa podstawówka - moloch stała się miejscem częstych odwiedzin wybitnych współczesnych pisarzy, których Emilia Waśniowska pozyskała dla realizacji zadania „rozczytywania” dzieci. Inicjowała liczne konkursy literackie, upowszechniała kulturę czytelniczą, jednocześnie kładąc duży nacisk na edukację estetyczną – z jej inicjatywy zorganizowano ekspozycję „Fiknijmy koziołka” (kolekcja koziołków wykonanych przez artystów plastyków), prezentowaną następnie w całym kraju. Była autorką ponad stu tekstów piosenek śpiewanych przez zespoły dziecięce, zaś jej wiersze znajdują się w podręcznikach szkolnych, almanachach, antologiach i czasopismach. 
 To tej szkole oddała dużo swojego serca. Prowadziła oryginalne akcje popularyzujące czytelnictwo i rozwijające zainteresowanie książką, zachęcające dzieci i młodzież do samodzielnych prób twórczych. Dzięki niej osiedlowa podstawówka – moloch stała się miejscem częstych odwiedzin wybitnych współczesnych pisarzy, których Emilia Waśniowska pozyskała dla realizacji zadania „rozczytywania” dzieci. Inicjowała liczne konkursy literackie, upowszechniała kulturę czytelniczą, jednocześnie kładąc duży nacisk na edukację estetyczną – z jej inicjatywy zorganizowano ekspozycję „Fiknijmy koziołka” (kolekcja koziołków wykonanych przez artystów plastyków), prezentowaną następnie w całym kraju. Była autorką ponad stu tekstów piosenek śpiewanych przez zespoły dziecięce, zaś jej wiersze znajdują się w podręcznikach szkolnych, almanachach, antologiach i czasopismach. 
Od 1990 należała do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Była także członkinią Zarządu Głównego Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza
    We wrześniu 2003 zachorowała na guza mózgu. W listopadzie 2003 zorganizowano cykl koncertów na rzecz leczenia poetki. Uzbierano oczekiwaną kwotę, ale niestety, choroba była silniejsza. Poetka została pochowana na cmentarzu przy ulicy Lutyckiej .W styczniu 2004 Księgarnia św. Wojciecha wydała tomik wierszy Emilii Waśniowskiej pt. „Nie obrażam się na Boga”, będący lirycznym świadectwem jej zmagań z chorobą nowotworową.

  Autorka była nominowana w 2003 do nagrody Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej „Sztuka Młodym”. W 2005 jej twórczość nagrodzona została statuetką „Pegazika” podczas IV Poznańskich Targów Książki dla Dzieci i Młodzieży. Jedna z ulic w Poznaniu na Strzeszynie nosi jej imię. 
26 listopada 2006 roku Szkole Podstawowej nr 83 : Łejery" w Poznaniu, nadano imię Emilii Waśniowskiej. Sposobem na wspominanie patronki w Łejerach są coroczne Emiliady, czyli święto dziecięcej piosenki i poezji. Prezentowane są płyty i śpiewniki z piosenkami, do których słowa napisała Emilia Waśniowska. Emiliada to, oprócz koncertów, także warsztaty dla nauczycieli, które prezentują sposoby na wychowanie młodzieży przez poezję. Warsztaty kontynuują metody wychowania, jakie Emilia Waśniowska realizowała w swoim życiu w pracy z dziećmi i młodzieżą. 


Bibliografia:

 Przychylić ziemi (1981) 

· Kajtek (1986) 

· Mili-lili-lawi (1988) 

· Przychodzę do Ciebie (1989) 

· Powrót Wojciecha (1996) 

· Beskidzkie obrazki (1998) 

· Kiedy słychać ptaki (1998) 

· Piosenki na III tysiąclecie. Wybór i układ... (1999) 

· Oswajam strach (2001) 

· Pokochać Babę Jagę (2002) 

· Wesołe miasteczko (2004) 

· Nie obrażam się na Boga (2004) 

· Imię to nie fraszka (2005) 

· Pamiątki Babuni (2006) 


                                                                                                                                                                Żródło: Wikipedia

Zapraszam do obejrzenia inscenizacji wierszy Emilii Waśniowskiej

WIERSZE EMILII WAŚNIOWSKIEJ CZYTANE PRZEZ POZNAŃSKICH AKTORÓW

Na szkolnych zajęciach poświęconych postaci Emilii Waśniowskiej uczniowie mogli zapoznać się z twórczością poetki, mogli obejrzeć wszystkie tomiki poezji, które zostały wydane., mieli okazję usłyszeć wiele opowieści i anegdot dotyczących Jej życia i twórczości .Udostępniłam uczniom również mój zeszyt z czasów szkoły podstawowej, do którego wklejałam przez lata wiersze, opowiadania drukowane w czasopismach dla dzieci (np. nr 13 gazetki "MIŚ" z 1988 roku poświęcony w całości twórczości Emilli Waśniowskiej), artykuły z gazet, które dotyczyły poetki , a także wiersze dedykowane mojej osobie ;)
Była Ona bowiem wpierw moją wychowawczynią i nauczycielką j. polskiego w szkole podstawowej, a później przez kolejne lata moją najbliższą przyjaciółką.
I choć minęło ponad 15 lat od śmierci Emili, jest Ona ciągle w pamięci mojej i wielu osób, które miały ten zaszczyt Ją w swoim życiu spotkać.
Cieszyłam się, że mogłam opowiedzieć uczniom o tak mi bliskiej osobie, że mogłam podzielić się moimi wspomnieniami, których mam w sobie wiele...
Spośród wszystkich czytanych wierszy, dzieciom najbardziej przypadły do gustu fraszki z tomiku  "Imię to nie fraszka". Wiele klasowych imion doczekało się swoich krótkich epigramów na swój temat i była to dla wszystkich atrakcyjna zabawa. Nawet niektórzy, co dotarło do mnie po zajęciach, wymyślali własne fraszki o imionach. Dzień Poezji więc spełnił swoje zadanie ;)